Xehetasunak

Eva M. Soler e Idoia Amoren obra berria dugu: "Querido Murphy: ¡Déjame en paz!". Obra paperean zein digitalean dago eskuragarri.

Bigarren aldiz jarraian, Mediaset taldearen Mil Palabras & + Woman zigiluak Eva eta Idoiaren obra bat argitaratu du, "Sin lluvia no hay arcoíris" lanarekin jada egin zuen moduan.

“Querido Murphy: ¡Déjame en paz!” eleberri dibertigarria da eta, bere idazleen hitzetan, “karmaren lege ospetsuaren bertsiorik freskoena, gaiztoena eta apasionatuena da”.

Zorionak eman nahi dizkiegu Eva M. Soler eta Idoia Amori nobedade honengatik eta poz handiak ekartzea opa diegu.

Xehetasunak

Ramón Andrések bere azken obra aurkeztu digu elkarrizketa honetan, "Caminos de intemperie" izenburua darama eta Galaxia Gutenberg argitaletxeak plazaratu du. Bertan, pentsalari eta poeta nafarrak bere bizitzaren eta idazle ogibidearen gaineko hausnarketa egiten du, horretarako aforismoak eta prosan egindako pentsamenduak erabiliz.

Ramón Andrés elkarrizketatu dugu, liburu berri honi buruz eta beste gaiei buruz ere hitz egin diezagun. Bere arreta eta erantzunak eskertu nahi dizkiogu.

Galdera – Berrienetik hasita, “Caminos de intemperie” lanari buruz hitz egitea nahiko genuke, argitaratu berri duzun liburuari buruz alegia. Obra berri honetatik zer nabarmenduko zenuke?

Erantzuna – Agian liburu latza da, ez oso atsegina. Horren arrazoia agian, une pertsonal oso gogorrean idatzi izana da. Badakit aforismoei dagokienez, aurreko liburuetan lortu ez ditudan uneak lortu ditudala. Eta prosan idatzitako zatiei dagokienez, askotan molde autobiografikokoak direnak, niretzako berritasuna dena, ziztatzailea izaten saiatu naiz, gure munduak hala eskatzen baitu. Ziur nago liburua irakurle moduan has daitekeela eta konplize moduan amaitu, bizi dugun unea ez baita itxaropentsua.

G - “Caminos de intemperie” liburuan aforismoak erabiltzen dituzu berriro, zure obraren zati garrantzitsua direlarik (jada argitaratutako hiru libururekin: Los extremos, Puntos de fuga eta Malas raíces). Zure iritziz, zeintzuk dira aforismoek kulturaren eta filosofiaren mundura egiten dituzten ekarpen nagusiak?

E – Aforismo batek intentsitate handiko karga intelektual eta emozionala eduki dezakete. Pentsa dezagun filosofia erabakigarri asko maxima, esaera, aforismo bitartez adierazi dela, eta honen inguruan Pascal, Nietzche, Wittgenstein etor daitezke burura. Laburtasun logikoaz gain, aforismo on batek barneratzea eta sorpresa dakartza, hori delarik pentsamendua esnatzeko, astintzeko, bizkarretik harrapatzeko moduetako bat. Gaur asko jorratzen den generoa da, baina askotan genero honen arrisku handienean erortzen dela ikusten dut, burutapenean alegia. Aforismo baten gauzarik okerrena, hari ez gustatzea da.

G – Liburu berri honetan zure bizitzaren eta idazle moduan zure lanaren gaineko hausnarketa egiten duzu eta zuretzako garrantzitsuak diren gaiei heltzen diezu, hots musika, artea, historia, natura, baina gure garaiko gaitz batzuen salaketa albo batera utzi gabe. Zeintzuk uste duzu direla XXI mendeko gizonaren bertute eta akats nagusiak?

E – Egia da, biografia zati bat du. Ez nintzen inoiz intimotasunaren toki horietan barneratu. Gurutzatzen ari nuen uneagatik beharrezkoa izan zen agian. Bestalde, natura, musika, literatura , filosofia, espiritua, beti egon dira nirekin, salbazio taulak izan dira, benetako etxe bat, zinez inoiz izan ez dudan etxea.

Ez naiz ausartuko esatera zeintzuk diren gure bertuteak XXI mendeko lekuko garen heinean. Asko direla esan diezazuket bakarrik, ez baitugu esperientziatik ikasten. Ez dugu ikasten. Heldugabe eta apetatsu, askatasuna eskatzen dugu eta ez dakigu harekin zer egin. Ez gara behar bezain beste kritiko, ez bakarrik gaizki planteaturik dagoenarekin, adibidez ikuspuntu politikotik, baizik eta geure buruarekin, dena onartzen baitiogu gure buruari. Janari gehiegi eta erosotasun gehiegi. Honek baretu egiten gaitu. Akatsei dagokienez, esandakoaz gain, nartzisismo itogarria eta subjektibotasunaren goratzea daude. Autoerreferentzialtasunean itotako mundu batean bizi gara..

G – Pasa den urrian Kultura eta Kirol Ministerioak 2021 Saiakera Sari Nazionala eman zizun “Filosofía y consuelo de la música” (Acantilado) lanagatik. Epaimahaiak “musikari eskainitako liburu monumentaltzat” jo zuen obra hau, “filosofiaren eta musikaren arteko harremana sakratua erakusten duena”, eta “musika eta poesia Antzinatasunarekin elkarrizketaren bitartez elkartzeko eta zeinu ezberdinetako irakurleak erakartzeko” gaitasuna nabarmendu zuen. Zer da zuretzako sari hau eta nola baloratzen duzu?

E – Esker onez baino ezin dut baloratu eta esfortzu bati egindako aitorpen moduan. Baina egiazale izateko, inor ezin da lokartu eta zerbait lortu duela uste, azken urteetan, salbuespenak salbu, nahiko lotsagarriak, justifikaezinak izan diren saiakera sari nazionalak egon baitira (eta beste diziplinetakoak), arrazoi politiko bati edo moda bati erantzunez horiek. Sari batek ezin zaitu inoiz lasai utzi. Benetan merezi duzu? Hori beti galdetu behar diozu zeure buruari, dauden aurrekariak ikusita.

G – Nola bizi duzu idazle moduan literaturan dagoen multiformatu paradigma berria?

E – Lengoaia modu berriak irekitzeko balio izatearen konfiantzarekin, izan ere, falta zaiguna, orokorrean, lengoaiaren zaharberritze mentala baita. Formatu eta genero berri asko agertu arren, gure burua hedatzeko prest ez baikaude, beste behin ere porrot egingo dugu.

G – Gurekin elkarbanatu nahiko zenukeen eta al lantzen ari zaren etorkizuneko proiekturen bat duzu?

E – Beti nabil proiektu bat edo birekin eskuartean. Hain hasiberriak dira ez naizela horiek komentatzen ausartuko, izan ere nik ere ez dakit nora iritsiko diren. Horietako bat, landuagoa, musika tresna baten afinazio uneari buruzkoa da, obra piktorikoetatik abiatuz analizatuz. Musikaren aurreko unea pentsatzea da, gure barne-belarriari buruz ikertzea, oraindik azaldu ez den gertakariari buruz hitz egitea. Gauzen jatorriari buruz hitz egitea alegia, batzuetan ohartzen ez garen lehen argiari buruz. 

Eskerrak ematen dizkiogu berriro Ramón Andrési bere denborarengatik eta bere erantzunengatik, eta arrakasta handia opa diogu obra berri honekin eta proiektu hasiberri horiek  errealitate ukigarriak bihur daitezen interesarekin itxarongo dugu.

Xehetasunak

Luisa Etxenikeren liburu berria aurkezten dugu, "Cruzar el agua" izenburua darama eta Nocturna Ediciones argitaletxeak argitaratu du Noches blancas bere bildumaren baitan.

Merkaturatu berri den eleberri honek immigrazioaren eta bere inplikazioen drama jorratzen du.

Obra berri hau laburki aurkezteko arduraduna liburuaren egilea bera izatea nahi izan dugu: “ ‘Cruzar el agua’ eleberriaren hiru protagonistek, Irene, Manuela eta Juan Camilok alegia, euren burua tormentatzen duten iragan bat dute eta hori gainditu beharra dute. Bakarrik ezin dute, baina agian elkarrekin lortu dezakete. Ahots eta doinu ugariko eleberria da eta ez du mina ezkutatzen, baina aldi berean, eta bereziki, gizakiaren ikuspegi itxaropentsu bati tokia egiten dio”.

“Cruzar el agua” datorren ostiralean aurkeztuko da, martxoak 18, 19:00etan Koldo Mitxelenan. Egilearekin batera Lourdes Pérez egilea eta Pilar Rodríguez egongo dira ere.

Eskerrak eman nahi dizkiogu Luisari bere inpresioengatik, obra berri honengatik zoriondu nahi dugu ere eta arrakasta handiak opa dizkiogu bere liburu berri honekin eta ostiraleko aurkezpenean ere.

Xehetasunak

Atsegin handiz iragartzen dizuegu Txema Olleta idazle bilbotarra Euskadiko Idazleen Elkartera batu zaigula.

Haurtzarotik irakurketarako eta idazketarako izan duen zaletasunak eta mugimendu sozial, sindikal eta politiko ezberdinetan izandako aktibismoak, ikastetxe publikoetan atezain moduan lan egidako 40 urteez gain, jendearen eguneroko errealitateetara hurbiltzea ahalbidetu diote. Honek, bere pertsonaien muga gainditze ahalmena bereziki islatzen duten kontakizunak idaztea erraztu dio, bere eguneroko bizitzaren eszenak aparteko abenturatan bilakatuz. 

Estilo libreko poesian sarraldiren bat egin du, Bilboko “Noches Poéticas” eta “Poesía del Abismo” jardunaldietan noizbehinka parte hartuz. Azken urteotan hazkunde eta ikasketa literario prozesu bat bizi izan du, sormenezko idazketa tailer ezberdinetan parte hartuz. Prozesu honen fruitu moduan, “El tendal” kontakizun laburren bere lehen liburua argitaratu berri du, Literarte argitaletxeari esker.

“El tendal” 50 kontakizun laburren bilduma bat da. Esekileku baten sinboloa erabiltzen du pertsonaiek kolorez eta mugimenduz betetako haien bizitzen zatiak zintzilikatzen dituztela adierazteko. Egileak, bere kontakizunen bitartez, melodia intimo ezberdinak ehuntzen ditu, horietan pertsonaiak, gutako edonor izan daiteke horietako bat, galdu eta aurkitu egiten direlarik, geografia minimalistetan, espazio intimoetan, indartsu baina soiletan, misterioz beterikoak, piratak ikuskatu daitezkeen talaiak, gerraondoko usaina duten egurrezko bagoiak; Atxuritik edo Erriberako Azokatik Chueca edo Atocharaino, New Yorketik Peruyesera Bartzelona edo Veneziatik pasatuz.

Behin espazioekin liluraturik, egileak eskutik hartu eta, bere pertsonaiekin egiten duen bezala, abenturara garamatza. Berarentzako abentura, topaketa, aukera eta birsortzearen sinonimo baita. Kontalari epikotan bilakatzen diren horien antzekoa da. Bizitzak idazlearen idazluma ematen dien izaki normal eta xumeak dira, “edo zure burua botako duzu... edo nik botako zaitut”  tesituran jartzen ditu. Bere aukera, albatrosarena bezala, beti aurrera egitea da, airearen orekan leialtasuna aurkituz. Esan ez ziren hitzez, hartu ez ziren erabakiez edo hutsunez egindako motxila garrantzitsu batekin etxetik irten ziren izaki xarmangarri eta enpatikoak dira, baina horiek guztiak itxaropenera eta bizitzara irekita daude, oraindik denbora badagoelako. Eta emakumeak dira bere kontakizunen erdigunean daudenak. Emakume sostenguak, zentroak, norbera aldentzen ez den etxea eta beti itzultzen dena; emakume matriarkak, batzuetan nekatuak, haien bizitzen zentzua bilatzen dutenak; mendiak igo eta muinoak jaisten dituzten emakumeak; haien kontakizunetan bere burua aurkitzen duten emakumeak eta guk geurea aurkitzen laguntzen digutenak.

Horrela, kontakizun bakoitza “ezer galtzen ez den eta dena eraldatzen den” bide bat da. Eta horretan sinesten duenarentzako saria, gupidatik eta adoretik norbera bere buruarekin berraurkitzea da, eta zigorra, pertzepzioaren akatsagatik, itxaropenaren heriotza da.

Ongietorria AEE/EIEra, Txema! Eta lehen kontakizun liburu honek poz handiak ekar diezazkizula!

Xehetasunak

José Ignacio Ruiz de Alegría idazleak "El enigma del espacio" eleberria aurkeztu digu.

Egile honen bigarren eleberria da hau, lehen unetik harrapatuko zaituen zientzia fikziozko istorioa.

Obra honi buruzko informazio gehiago nahi baduzu, booktrailer hau ikustea gomendatzen dizugu.

Eskerrak eman nahi dizkiogu José Ignacio Ruiz de Alegríari nobedade literario hau gurekin elkarbanatzeagatik eta poz handiak ekartzea opa diogu.